Συνέντευξη στον Ματθαίο Γιωσαφάτ.

Ματθαίος Γιωσαφάτ: «Ένας ανώριμος λαός εκλέγει και ανώριμους ηγέτες»,

Ο διάσημος ψυχίατρος αποκαλύπτει και αποκαλύπτεται.

Γιατί δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα τα μέτρα του ΔΝΤ, αλλά αρνούμαστε να εφαρμόσουμε την απαγόρευση του καπνίσματος; Πάσχουν όντως οι άντρες από το φόβο της δέσμευσης; Μπορεί μια σχέση να κρατήσει για πάντα; Ζητήσαμε από τον ψυχίατρο-ψυχοθεραπευτή Ματθαίο Γιωσαφάτ να ξαπλώσει στο ντιβάνι του τους Έλληνες για μια σύντομη ανάλυση.

Νόμιζα ότι το δύσκολο κομμάτι του project «συνέντευξη με τον Ματθαίο Γιωσαφάτ» ήταν να τον πείσεις να σου μιλήσει. Λάθος. Τα δύσκολα άρχισαν όταν ύστερα από αρκετούς μήνες πίεσης δέχτηκε επιτέλους να δώσει τη συνέντευξη. Τι να πρωτορωτήσεις έναν άνθρωπο που έχει απαντήσεις για τα περισσότερα μυστήρια της ανθρώπινης συμπεριφοράς;

Διαβάζοντας το βιβλίο του Μεγαλώνοντας Μέσα στην Ελληνική Οικογένεια που κυκλοφόρησε πρόσφατα και που μάλλον πρέπει να διαβάσουμε όλοι -γονείς και μη-, μαθαίνεις πολλά για τη φύση του ανθρώπου, αλλά σου γεννιούνται και πολλές απορίες για τη ζωή σου ως ενήλικα. Του ζητήσαμε λοιπόν να μας λύσει μερικές που αφορούν τις σχέσεις μας, αλλά και τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα. Αλλωστε ο ίδιος πιστεύει ότι το πιο σημαντικό κομμάτι της ψυχανάλυσης δεν είναι τόσο η θεραπεία, όσο οι εξηγήσεις που δίνει για τα κίνητρα της ανθρώπινης συμπεριφοράς, τα οποία καθορίζουν την τέχνη, τις θρησκείες, την ιστορική πορεία του ανθρώπου και τα πολιτεύματά μας. Σε τι διαφέρουν οι απαντήσεις που δίνει η ψυχανάλυση για την εξέλιξη και την ιστορία του ανθρώπου από τις υπόλοιπες επιστήμες;

Η ψυχανάλυση εξηγεί το «γιατί», οι υπόλοιπες επιστήμες το «πώς». Δίνει εξηγήσεις που στηρίζονται στο γεγονός ότι η ανθρώπινη κατάσταση έχει δύο μορφές ψυχισμού: μία είναι η συνειδητή, που όλοι ξέρουμε, και μία η ασυνείδητη. Η ασυνείδητη φέρνει πράγματα από την κληρονομικότητα, τα γονίδια, την προϊστορία του ανθρώπου και επίσης πράγματα που απωθήθηκαν στην παιδική ηλικία, τα πρώτα 4-5 χρόνια της ζωής του. Αυτά δημιουργούν έναν ψυχισμό ασυνείδητο, ο οποίος είναι άχρονος.

Γιατί πιστεύετε λοιπόν ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση τώρα;

Για πολλούς λόγους. Η Ελλάδα είναι ταλαίπωρη χώρα. Από τη σύσταση του νέου ελληνικού κράτους και μετά είχαμε δικτάτορες – ή βασιλιάδες ή στρατιωτικούς. Τώρα έχουμε μια υπερίσχυση αναρχικών στοιχείων. Από την άλλη, δεν ξέρουμε να μεγαλώνουμε παιδιά, γιΆ αυτό είμαστε μια κοινωνία πολύ μπερδεμένη. Όταν δεν είναι ώριμος ο κόσμος, χρειάζεται γονείς.

Τι γίνεται λάθος στην ψυχική μας ανάπτυξη;

Ο πολιτισμός έφερε πολλά καλά πράγματα, αλλά η απώθηση της σεξουαλικότητας δεν είναι εύκολη και παίρνει άλλες μορφές. Όταν κάποιος δεν είναι ικανοποιημένος ερωτικά, τότε παλινδρομεί σε φάσεις της παιδικής ηλικίας, όπως η πρωκτική που θέλει δύναμη ή λεφτά ή η στοματική που θέλει εξάρτηση. Εξάρτηση είναι όλοι αυτοί που περιμένουν από το κράτος – τη μαμά. Τον πρώτο χρόνο η μαμά έχει το μονοπώλιο, το στήθος, το φαγητό. Από εκεί μαθαίνουμε ότι πρέπει να πληρώσουν οι πλούσιοι. Από την άλλη, μέχρι τώρα οι πολιτικοί έλεγαν «λεφτά θέλετε; Ψηφίστε μας». Δανείζονταν συνέχεια, μέχρι που έφτασε η εποχή που δεν μας έδιναν άλλα και πήγαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση επαιτώντας. Και εκεί φυσικά μας είπαν «επειδή ως κράτος δεν μπορείτε να τα καταφέρετε, θα έρθουμε εμείς να σας στρώσουμε».

Δεν έχουμε δημοκρατία, όπως νομίζουμε;

Η δημοκρατία αυτή τη στιγμή είναι αναρχική. Μόνο στην Ελλάδα υπάρχει αυτή η δημοκρατία που κλείνεις όποτε θέλεις τους δρόμους επειδή έχεις κάποιο αίτημα, σωστό ή λάθος, και πεθαίνουν άνθρωποι μέσα στα ασθενοφόρα. Γιατί αυτά όμως συμβαίνουν μόνο εδώ; Ούτε την απαγόρευση του καπνίσματος δεν εφαρμόζουμε.

Επειδή το κράτος δεν μπορεί να επέμβει. Φταίνε και πολλά κοινωνικά και πολιτικά στοιχεία, αλλά φταίει και ο τρόπος που μεγαλώσαμε. Ο δεύτερος χρόνος της ζωής μας, η πρωκτική φάση όπου μαθαίνει κανείς από τη μητέρα του ότι δεν μπορεί να κάνει ό,τι θέλει (από την ούρηση και τον έλεγχο των σφιγκτήρων μέχρι τη συμπεριφορά του), καθορίζει το αν θα γίνει κανείς υποτακτικός ή αναρχικός. Αν η μητέρα τότε δεν χειριστεί σωστά την κατάσταση και είναι είτε πολύ αυστηρή είτε πολύ χαλαρή, το παιδί -ανάλογα με το πόσο ισχυρά είναι τα γονίδιά του- μπορεί να γίνει ή υποτακτικό ή αντιδραστικό. Αργότερα η μητέρα γίνεται η κοινωνία και οι αντιδραστικοί εναντιώνονται σε αυτή.

Τα μέτρα του ΔΝΤ τα δεχόμαστε χωρίς καμιά αντίδραση όμως.

Μα ακριβώς επειδή είμαστε ή υποτακτικοί ή αναρχικοί. Όταν είναι πολύ αυστηρός ο γονιός, γινόμαστε υποτακτικοί. Όταν δεν είναι, αντιδρούμε όπως ένα παιδάκι όταν οι γονείς του δεν μπορούν να επιβληθούν. Τα παιδιά χρειάζονται να νιώθουν ασφαλή για να πειθαρχήσουν και να μάθουν τα όριά τους. Οπότε όταν κάνει κάτι ασφαλώς και τιμωρείται. Δεν τον τιμωρείς λέγοντας «δεν σΆ αγαπώ», που είναι ένα άλλο λάθος που κάνουν οι Έλληνες γονείς. Έτσι συμβαίνει και σε μια χώρα. Όταν δεν τιμωρείται κανείς για τίποτα, ξανακάνει τα ίδια.

Τι αρχηγούς χρειαζόμαστε;

Κάποιους που να μπορούν να επιβάλλουν πράγματα με σωστό δημοκρατικό τρόπο. Αλλά δημοκρατία δεν σημαίνει ασυδοσία ούτε αναρχισμός.

Αρα δεν τους έχουμε.

Όχι. Ένας ανώριμος λαός εκλέγει και ανώριμους ηγέτες. Δεν είναι τυχαίο. Σε άλλες χώρες, όπως η Δανία, η Σουηδία, η Αγγλία, η Γαλλία, η Γερμανία, όπου οι άνθρωποι είναι πιο ώριμοι, βγάζουν και πιο ώριμες κυβερνήσεις, που είναι πιο λογικές και φροντίζουν τον κόσμο τους. Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι μόνο οικονομικό, γιΆ αυτό χρειάζεται χρόνια για να αλλάξουμε, αν αλλάξουμε. Η δημοκρατία απαιτεί ωριμότητα.

Πώς μπορούμε να αλλάξουμε;

Μεγαλώνοντας σωστά τα παιδιά μας, ώστε να μη γίνουν ούτε υποτακτικά ούτε αναρχικά, αλλά ώριμα και ευτυχισμένα. Η διαπαιδαγώγηση είναι δύσκολη και γίνεται σιγά σιγά. Οι καλοί γονείς θέτουν κάποια όρια, ελαστικά, αλλά βάζουν και τιμωρίες – το παιδί δέχεται υποδείξεις όταν αισθάνεται ότι η μητέρα το αγαπάει. ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΝΤΙΒΑΝΙ

Για ποιους λόγους έρχονται οι γυναίκες σε εσάς και για ποιους οι άντρες;

Πολλές γυναίκες έρχονται επειδή δυσκολεύονται με τις σχέσεις τους – και μέσα από τις σχέσεις φαίνονται τα προβλήματα που έχει κάποιος. Αλλες έχουν συμπτώματα όπως φοβίες ή κρίσεις πανικού, που είναι πολύ συνηθισμένες τώρα στην Ελλάδα, γιατί ζωή έγινε πιο αγχώδης. Οι άντρες έρχονται επειδή έχουν κατάθλιψη, ερωτικές ή σεξουαλικές δυσκολίες. Συνήθως έρχονται μετά το γάμο επειδή νιώθουν ότι έχουν παγιδευτεί.

Θα προτείνατε στα ζευγάρια που σκέφτονται να χωρίσουν να συμβουλευτούν έναν ψυχοθεραπευτή;

Ασφαλώς. Αυτό το λέμε divorce therapy (θεραπεία διαζυγίου). Καταρχάς πρέπει να έρθουν να δουν αν πρέπει να χωρίσουν, αν τα προβλήματά τους είναι πραγματικά ή νευρωτικά. Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει εξωσυζυγική σχέση και δεν μπορεί να τη βολέψει -όπως κάνουν οι περισσότεροι-, αυτό είναι ένα πραγματικό πρόβλημα. Αν κάποιος δεν μπορεί να κάνει σεξ με τη γυναίκα του επειδή έχει πρόβλημα στη σχέση με τη μάνα του, αυτό μπορεί να λυθεί. ¶ρα η θεραπεία διαζυγίου γίνεται για να δείξεις σε κάποιον ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο πρόβλημα που το πιθανότερο είναι ότι αν χωρίσει θα το επαναλάβει. Και η δεύτερη φορά είναι πολύ χειρότερη.

Γιατί διαλέγουμε τον ίδιο τύπο άντρα;

Επιλέγουμε την ίδια προσωπικότητα. Ξέρουμε από την ψυχανάλυση ότι όσο πιο ανώριμος είναι κανείς, τα προβλήματα επαναλαμβάνονται. Το ίδιο σενάριο που δημιουργείται στην παιδική ηλικία, το παίζουμε σε όλη μας τη ζωή με διαφορετικούς ηθοποιούς. Αν δεν το καταλάβεις αυτό και χωρίσεις, πάλι θα διαλέξεις το λάθος άνθρωπο. Μια τεράστια έρευνα που έγινε στην Αγγλία έδειξε ότι από τις γυναίκες που είχαν παντρευτεί αλκοολικό, το 80% επέλεξαν αλκοολικό για δεύτερη φορά, το 60% για τρίτη και το 40% για τέταρτη. Δεν έβαζαν μυαλό.

Μπορείς να βάλεις μυαλό;

Με θεραπεία. Να καταλάβεις γιατί.

Πώς ορίζεται μια καλή σχέση;

Μια σχέση στην οποία οι άνθρωποι είναι σχετικά ευχαριστημένοι από το τι παίρνει ο ένας από τον άλλον. Όταν είναι κανείς ικανοποιημένος, όπως όταν συμβαίνει στον πρώτο χρόνο με τη σχέση μητέρας-παιδιού, τότε μπορεί να αναπτυχθεί και αγάπη. Αγάπη σημαίνει νοιάζομαι πραγματικά για τον άλλον – δεν έχει να κάνει με έρωτες και τέτοια. Σε μια καλή σχέση δέχεσαι και συμβιβάζεσαι με μερικά στοιχεία του άλλου, αφού τον επέλεξες. Αλλιώς μην τον παίρνεις.

Αν δεν έχει υπάρξει καλή σχέση μητέρας-παιδιού;

Τότε δεν έχω μάθει να αγαπάω και επιλέγω έναν άνθρωπο που είναι σαν τη μητέρα που θα ήθελα να έχω. Όταν οι άνθρωποι είναι ανώριμοι, περιμένουν από τον άλλον να είναι τέλειος, ενώ εκείνοι δεν προσφέρουν τίποτα, και τότε αρχίζουν να κατηγορούν ο ένας τον άλλον. Αν δεν έχεις πάρει αυτά που πρέπει μικρός, είσαι αχόρταγος, περιμένεις από κάποιον να σε πάει στα ουράνια. Κι όταν δεν σε πάει απογοητεύεσαι. Ο ανώριμος δεν αντέχει, θέλει το στήθος της μαμάς του 24 ώρες το 24ωρο. Ε, δε θα το “χεις.

Από αυτή την καλή σχέση μοιάζει να λείπει το πάθος.

Το πάθος είναι αρρωστημένο συναίσθημα, δεν είναι πραγματικό, είναι instead of, όσο παράξενο κι αν ακούγεται αυτό. Το έχουν μόνο οι ανώριμοι και προβληματικοί άνθρωποι. Σημαίνει ότι δεν μπορώ να αγαπήσω κάποιον και δημιουργώ φαντασιωσικά αισθήματα. Είναι σαν να μην μπορεί κάποιος να κάνει έρωτα κανονικά και τότε γίνεται λίγο διεστραμμένος.

Ποιο είναι πραγματικό αίσθημα;

Η αγάπη και το ερωτικό πάθος. Η αγάπη στηρίζεται στην ευγνωμοσύνη που αναπτύσσεται γύρω στον όγδοο μήνα στα παιδιά. Τότε αρχίζουν να δίνουν και στη μαμά φαγητό, π.χ. τους δίνει μια σοκολάτα και δίνουν και σε εκείνη. Δηλαδή αυτή η γυναίκα μου έδωσε πράγματα και θέλω να της δώσω κι εγώ.

Μπορεί μια σχέση να κρατήσει για πάντα;

Αν σε έχει αγαπήσει η μάνα σου, αρχίζεις να την αγαπάς κι εσύ και να την αποδέχεσαι, ενώ καταλαβαίνεις ότι δεν είναι τέλεια. Και τότε μπορείς να αγαπήσεις έναν άντρα ή μια γυναίκα με τα ελαττώματά του, επειδή παίρνεις πράγματα. Είναι το σεξ, η ευχαρίστηση, μιλάτε, τρώτε, σε φροντίζει όταν αρρωσταίνεις και έτσι δημιουργείται ευγνωμοσύνη που είναι η αρχή της αγάπης σε ένα ζευγάρι. Από τη στιγμή που αρχίζεις να αγαπάς τον άλλον, αρχίζει μια περίοδος ρεαλιστικής εξιδανίκευσης, όπως κάνεις με το παιδί σου. Ξέρω ότι η κόρη μου δεν είναι η ωραιότερη στον κόσμο, αλλά για μένα είναι. Αυτό δεν φεύγει ποτέ. Μπορείς να είσαι ερωτευμένος και να κάνεις σεξ με τον ίδιο άνθρωπο μια ζωή. Όλες οι σημερινές γυναίκες, δηλαδή, που δεν βρίσκουν άντρες είναι ανώριμες;

Όχι μόνο, υπάρχουν και πολλοί κοινωνικοί λόγοι. Οι γυναίκες δουλεύουν πολύ, δεν υπάρχουν πια πολλές ευκαιρίες να γνωρίσουν άντρες. ΓιΆ αυτό πιστεύω ότι πια μέσω facebook και γενικά internet έχεις την ευκαιρία να γνωρίσεις ανθρώπους που μπορεί να σου ταιριάζουν. Επίσης, οι Ελληνίδες μαμάδες έχουν τους γιους τους στο σπίτι και τους φροντίζουν μέχρι τα σαράντα. Και τέλος, τώρα πια το σεξ είναι πολύ ελεύθερο. Γιατί να παντρευτούν; Γι” αυτό οι παλαιότερες κοινωνίες έκαναν το σεξ μη διαθέσιμο, για να παντρεύονται οι άντρες.

Αρα πρέπει να κάνουμε το σεξ μη διαθέσιμο;

Τότε την έχετε βάψει, γιατί υπάρχουν άλλες διαθέσιμες! Εγώ λέω πάντα να μην κοιμάστε την πρώτη βραδιά με κάποιον γιατί θα φύγει. Πρέπει να διατηρήσετε λίγο το μυστήριο. Δεν πρέπει να περιμένετε όμως και πολύ, γιατί υπάρχουν πολλές άλλες – προς φοβερή ζήλια ημών των παλαιοτέρων.

Ας υποθέσουμε ότι βρίσκεις έναν άντρα. Πώς θα τον κρατήσεις;

Ο άντρας, εκτός από το σεξ, έχει ανάγκη και από μια μαμά, κάποιον που να τον αποδέχεται. Όλοι οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη να γίνουμε ζευγάρι, γιατί υπάρχει ο φόβος του θανάτου. Ξέρουμε ότι θα πεθάνουμε, αλλά θέλουμε να πηγαίνουμε προς τα εκεί πιασμένοι χέρι χέρι. Σε μια σωστή σχέση, λοιπόν, είσαι και παιδί και ενήλικη και μαμά. Όπως και ο άντρας μπαμπάς. Και τους τρεις ρόλους παίζουμε. Στο κρεβάτι λέμε χαζομάρες, υποκοριστικά, μετά κάνουμε έρωτα σαν ενήλικες, ψωνίζουμε, ταξιδεύουμε, μιλάμε, αλλά είναι απαραίτητη και η γονική σχέση – θέλεις κάποιον να σε φροντίσει, να σε προστατέψει.

Υπάρχουν στην πραγματικότητα τόσο καλές σχέσεις;

Το 10-20% των σχέσεων είναι καλές. Στην Ελλάδα λιγότερο. Οι γάμοι δεν είναι καλοί εδώ. Ένα 30% μένει για κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους ή για τους γονείς. Έχω έναν ασθενή που είναι παντρεμένος με παιδιά και θέλει να χωρίσει επειδή είναι ερωτευμένος χρόνια με μια κοπέλα, αλλά φοβάται να το πει στη μαμά του.

Γιατί οι γυναίκες κάνουν σχέσεις με παντρεμένους;

Ε, είμαστε καλύτεροι! Πρώτον, γιατί πολλοί παντρεμένοι έχουν μια ευκολία να κάνουν σχέση. Δεύτερον, όταν είμαι παντρεμένος, στην ερωμένη μου την οποία βλέπω μία φορά την εβδομάδα δείχνω τις καλύτερες πλευρές του εαυτού μου. Οπότε, αν π.χ. δουλεύεις πολύ και δεν έχεις χρόνο για κανονική σχέση, αυτή η κατάσταση σε βολεύει.

Δεν υπάρχει προβληματικό ψυχολογικό υπόβαθρο;

Υπάρχει. Παντρεμένους επιλέγουν και οι γυναίκες που έχουν δυσκολία να κάνουν μια μόνιμη, καθημερινή σχέση. Η πιο συνηθισμένη ψυχολογική κατάσταση είναι ένα άλυτο οιδιποδειακό πρόβλημα. Ο παντρεμένος εκπροσωπεί τον πατέρα που δεν είχες μικρή και τον έχεις τώρα, αλλά δεν επιτρέπεται να τον παντρευτείς. Παίζεις μαζί του αλλά το βράδυ κοιμάται με τη μαμά. Αυτό δημιουργεί την ελκυστικότητα του παντρεμένου. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που η ερωμένη χάνει το ενδιαφέρον της όταν ο άλλος χωρίσει. Είχα μία ασθενή που το έχασε τρεις φορές. Μόλις γύριζε αυτός στη γυναίκα του τον ήθελε και μόλις χώριζε τον άφηνε.

Ο «φόβος της δέσμευσης» είναι μια δικαιολογία για τους άντρες όταν δεν θέλουν να κάνουν σχέσεις;

Ποτέ δεν ήθελαν οι άντρες να κάνουν σχέσεις. Ο άντρας είναι φύσει πολυγαμικός, γιατί πρέπει να διαιωνίσει τον εαυτό του μέσα από τα γονίδιά του. Για να κάνεις σεξ φορτώνεσαι τη σχέση, τα παιδιά, τη διατροφή μιας γυναίκας. Και το λέω αυτό παρόλο που είμαι πραγματικά φεμινιστής. Έχει λοιπόν το φόβο της δέσμευσης για όλους αυτούς τους λόγους. Από την άλλη όμως μεγαλώνει με μαμά, οπότε πάντα θέλει και μια μαμά και αυτό τον παιδεύει. Γι” αυτό δεν μπορεί να χωρίσει εύκολα. Αλλιώς θα χώριζε πολύ συχνά – ειδικά κάποιος που δεν αγαπάει, που είναι το σύνηθες.

Πώς γίνεται ένας άνθρωπος να είναι επιτυχημένος στη δουλειά του και αποτυχημένος στις σχέσεις του;

Οι σχέσεις έχουν να κάνουν με το πώς μεγάλωσες, όχι με την εξυπνάδα. Γι” αυτό κάποιοι άνθρωποι που δυσκολεύονται στις σχέσεις τους αφοσιώνονται στη δουλειά, ώστε να πάρουν ικανοποίηση από εκεί. Αλλωστε το να κάνεις μια καλή καριέρα σημαίνει ναρκισσιστική αφοσίωση. Δεν γίνεται να δουλεύεις δύο ώρες την ημέρα και να γίνεις τοπ.ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Όλα εξαρτώνται, δηλαδή, από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας;

Στο βιβλίο μου περιγράφω όλα τα στάδια που περνάει ένα βρέφος από τη στιγμή που συλλαμβάνεται. Ο πρώτος χρόνος είναι ο σπουδαιότερος στη ζωή του ανθρώπου -η σχέση με τη μητέρα παίζει τον πιο σημαντικό ρόλο τότε-, αλλά και μέχρι τα πέντε που περίπου διαμορφώνει την προσωπικότητά του. Τον Απρίλιο θα μιλήσω στο Μέγαρο Μουσικής για τα στάδια ανάπτυξης της ψυχικής ζωής στον ενήλικα. Πώς μπορεί, δηλαδή, να αλλάξουν κάποια στοιχεία ανάλογα με τις επιδράσεις: τη δουλειά, το σύντροφο, την οικονομική κατάσταση κ.τλ.

Όσες μαμάδες διάβασαν το βιβλίο σας λένε «είμαι κακή μάνα». Καμία δεν μπορεί να κάνει όλα όσα λέτε.

Δεν είναι κακές, κάνουν ό,τι μπορούν. Εγώ συμπαθώ πολύ τις μητέρες. Είναι μια πολύ δύσκολη δουλειά, όπως και το να είσαι θεραπευτής. Σχεδόν όλοι θέλουν το καλό του παιδιού τους, αλλά κάνουν λάθη είτε από άγνοια είτε από την εσωτερικευμένη ασυνείδητη επίδραση των δικών τους γονιών.

Πώς θα καταφέρω να είμαι καλή μητέρα αν η μαμά μου δεν ήταν;

Θα δυσκολευτείτε λίγο! ΓιΆ αυτό λέμε ότι η νεύρωση είναι κληρονομική όχι από τα γονίδια, αλλά επειδή ο καθένας επηρεάζεται. Αλλά και πάλι έχουμε πιθανότητες. Μπορεί η μάνα μου να μην ήταν πολύ καλή, αλλά να ήταν ο πατέρας μου, μία θεία, μια δασκάλα, μια σύντροφος ή η αδερφή μου, που μου έδωσε όσα δεν πήρα από τη μάνα μου.

Είστε υπέρ των μονογονεϊκών οικογενειών;

Ναι. Δεν είναι το καλύτερο, αλλά αρκετά παιδιά μεγαλώνουν σωστά, γιατί πάντα υπάρχει ένας άντρας, σύντροφος, θείος, φίλος. Στην Αγγλία το 30% των γυναικών κάνουν παιδιά και δεν θέλουν να παντρευτούν. Απλώς πρέπει να φροντίζει κανείς να υπάρχει και μια αντρική φιγούρα λιγότερο στον πρώτο και περισσότερο στο δεύτερο χρόνο κ.τλ.

Είστε απολύτως θεραπευμένος;

Ασφαλώς όχι. Δεν θεραπεύει τα πάντα η ψυχανάλυση, είναι μια σημαντική βοήθεια. Αλλά εγώ θεωρώ ψυχανάλυση τη γενική εφαρμογή της θεωρίας στην κοινωνία, η οποία είναι πολύ πιο σημαντική. Ως θεραπεία δεν είναι καταπληκτική και ποτέ δεν θα γίνει γιατί είναι με λόγια μόνο. Κάποια στιγμή θα συνδυάσουμε και καινούργια πράγματα, φάρμακα, νέα δεδομένα από τις νευροεπιστήμες. Ο άνθρωπος και ο εγκέφαλός του είναι πολύ πολύπλοκος, ώστε να τον κάνεις καλά με δυο κουβέντες. Το ότι γίνεται έστω και στο βαθμό που γίνεται σήμερα είναι θαύμα.

Έχετε λύσει όλα τα προβλήματά σας;

Όχι. Δεν έχω λύσει ένα βασικό: δεν θέλω να πεθάνω.

Εσείς κάνατε όλα αυτά που συμβουλεύετε στους γονείς τώρα;

Όχι, δεν γεννήθηκα γνωρίζοντας όλα αυτά που ξέρω σήμερα. Θα ήθελα να είμαι καλύτερος σύζυγος, πατέρας, εραστής. Πιστεύω ότι κυρίως στη δουλειά μου έκανα ό,τι μπορούσα. Στους υπόλοιπους τομείς της ζωής μου, μάλλον δεν έκανα πάντα το καλύτερο.

Η γυναίκα σας έχει παράπονα από εσάς;

Πολλά. Είμαι αρκετά έντιμος, αλλά δεν ήμουν πολύ καλός σύζυγος, επειδή δούλευα πολύ. Η γυναίκα μου ισχυρίζεται -και έχει απόλυτο δίκιο- ότι έγινα ειδικός στο γάμο επειδή είχαμε προβλήματα. Αναγκάστηκα να ψάξω τι γίνεται.

Η κόρη σας;

Δεν είχα το χρόνο που έπρεπε για την κόρη μου, αλλά δεν νομίζω ότι έχει τώρα πολλά προβλήματα. Η ίδια πάντως λέει ότι είμαι καλός μπαμπάς.

Έχετε πάθη;

Πολλά, αλλά όχι έντονα. Πάθος είναι και το να φάω ένα καλό φαγητό ή να καπνίσω – που δεν καπνίζω πια και μου λείπει. Τα χρόνια που περνάνε, τα ταξίδια που δεν έκανα, οι γυναίκες που δεν γνώρισα. Αλλά είμαι ευχαριστημένος.

Τι φοβάστε;

Τις αρρώστιες που έρχονται ή θα έρθουν. Το αναπόφευκτο τέλος.

Τι θέλετε να σκέφτονται οι άνθρωποι για σας;

Θέλω να με συμπαθούν, να αισθάνομαι ότι είμαι αρκετά έντιμος και ότι κάνω όσο καλύτερα μπορώ τη δουλειά μου με τα προσόντα που μου έδωσε η φύση ή ο Θεός. Και να με βρίσκουν ελκυστικό ως άνθρωπο οι άντρες και ερωτικά ελκυστικό οι γυναίκες – ακόμη και σε αυτή την ηλικία.

Για ποιο πράγμα είστε περήφανος;

Επειδή νοιάζομαι για τους ανθρώπους και προσπάθησα να τους βοηθήσω.

Ύστερα από 45 χρόνια ως ψυχαναλυτής, τι μπορεί να σας εντυπωσιάσει;

Με ενδιαφέρει ακόμα πολύ η δουλειά μου. Τα προβλήματα είναι περίπου ίδια, αλλά κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Μπορεί αυτά που ακούω να είναι συνηθισμένα, αλλά το καθένα είναι ένα αίνιγμα για μένα που με παρακινεί να το λύσω. Αυτό με κρατάει ζωντανό και ξύπνιο τα βράδια. Στην ηλικία μου θα έπρεπε να κοιμάμαι όρθιος το βράδυ.

Τι άλλο θα θέλατε από τη ζωή;

Ήθελα να γίνω ο μεγάλος συγγραφέας του 20ού αιώνα και δεν έγινα, και από ό,τι φαίνεται δεν θα γίνω ούτε του 21ου. Θα ήθελα να ζούσα το μεγάλο έρωτα της ζωής, με μία καταπληκτική γυναίκα, η οποία θα με θέλει με όλα μου τα κουσούρια και με την οποία θα είμαι απόλυτα ικανοποιημένος, αλλά αυτό δεν υπάρχει. Θα ήθελα να είμαι πιο ψηλός, πιο όμορφος, πιο ελκυστικός, καλύτερος γιατρός από αυτό που είμαι. Όλα αυτά είναι «στη θάλασσα του ανεκπλήρωτου που τόσα μου κρατεί», όπως έγραψε και ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου.

Είστε ανικανοποίητος;

Έχω μια δίψα για τη ζωή. Θέλω να τα ζήσω όλα.

Έχετε βρει το νόημα της ζωής;

Αυτό θα σας το αποκαλύψω στην επόμενη ομιλία μου στο Μέγαρο Μουσικής, αλλιώς δεν θα έρθει κανένας.

Ο Ματθαίος Γιωσαφάτ είναι πρόεδρος και ιδρυτής της Ελληνικής Εταιρείας Ομαδικής Ανάλυσης & Οικογενειακής Θεραπείας και διευθυντής του Εκπαιδευτικού της Ινστιτούτου. Επίσης, είναι πρόεδρος και συνιδρυτής της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος, ενώ έχει να επιδείξει μεγάλο συγγραφικό, πανεπιστημιακό και εκπαιδευτικό έργο. Το βιβλίο του Μεγαλώνοντας Μέσα στην Ελληνική Οικογένεια κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΡΜΟΣ.

Aναδημοσιευση από Madame Figaro

read more ►

Το «μεγάλο παιδί»,

Αρχέλαος Αντώναρος,

Ο Αρχέλαος Αντώναρος (Φεβρουάριος 1921 - 29 Απριλίου 1998) ήταν από τους σημαντικότερους Έλληνες γελοιογράφους, γνωστός ως Αρχέλαος.

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη τον Φεβρουάριο του 1921. Έκανε τριετείς σπουδές φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ως φοιτητής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, στη διάρκεια της Κατοχής. Από πολύ νωρίς εκμεταλλεύτηκε το έμφυτο ταλέντο του στη σκιτσογραφία. Άρχισε ν΄ ασχολείται μ΄ αυτό το 1936 συνεργαζόμενος αρχικά με την εφημερίδα "Μακεδονία". Στη συνέχεια ερχόμενος στην Αθήνα συνέχισε με εντονότερο ρυθμό συνεργαζόμενος με πολλές εφημερίδες και περιοδικά («Μπουκέτο», «Θησαυρός», «Ρομάντζο», «Φαντάζιο», «Πάνθεον» κ.λπ.), αξιοποιώντας το ταλέντο του επαγγελματικά.

Τα πρώτα του σκίτσα με πολιτική θεματογραφία δημοσιεύτηκαν στον Ριζοσπάστη τον Οκτώβριο του 1944. Έβγαλε το «Τραστ του γέλιου», το πρώτο σατιρικό περιοδικό. Ιστορικές έμειναν οι κοινωνικές γελοιογραφίες του στο περιοδικό "Θησαυρός", εκείνες με τους "Βαρελόφρονες" και τους "τροχονόμους" που άφησαν εποχή. Παράλληλα ασχολήθηκε με την πολιτική και καλλιτεχνική γελοιογραφία παρουσιάζοντας πολιτικούς και καλλιτέχνες με τα πιο έντονα χαρακτηριστικά τους. Στο ταλέντο του αυτό ήταν αμφίχειρας, μπορούσε δηλαδή την ίδια εικόνα να παρουσιάσει ταυτόχρονα αντιτακτά. Είναι ο πρώτος γελοιογράφος που δικάστηκε για τη δουλειά του: το 1952, επειδή σε δύο σκίτσα του που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Αθηναϊκή, σατίριζε τον Παπάγο και τον Μαρκεζίνη. Ο πρόεδρος του δικαστηρίου τον αθώωσε, χαρακτηρίζοντάς τον «μεγάλο παιδί».

Εξέδωσε τα λευκώματα «Νταλίκες» (1988), «Καμπινέ Στόρυ» (1988), «Γέλα καρδιά μου, γέλα» (1993), «Βαρελόφρονες» (1993 Βαβέλ), «Σας αρέσει ο Αρχέλαος», (1964) κ.ά. Παρουσίασε το έργο του σε πολλές εκθέσεις γελοιογραφίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Διετέλεσε πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Γελοιογράφων. Έκανε δύο αναδρομικές εκθέσεις, στο Δημοτικό Θέατρο Καλλιθέας το 1988, και στον Μύλο, στη Θεσσαλονίκη το 1994. Ακόμη, συμμετέσχε σε όλες τις ομαδικές εκθέσεις γελοιογραφίας, από το 1950 και μετά. Ήταν παρών και σε διεθνείς εκθέσεις στον Καναδά, στο Βέλγιο, στη Μόσχα και αλλού. Ασχολούνταν και με τη φωτογραφία, είχε δε βραβευτεί από την Ελληνική Φωτογραφική Εταιρεία.

Ο Αρχέλαος ήταν μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ). Μιλούσε επίσης ιταλικά και ήταν μόνιμος κάτοικος Αθηνών (Καλλιθέας). Πέθανε στις 29 Απριλίου 1998. Παιδιά του Αρχέλαου είναι ο Μάνος και ο Ευάγγελος Αντώναρος, αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος από τις 2 Ιουλίου 2004, μέχρι τις 23 Οκτωβρίου 2008, οπότε έγινε κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Πατήστε παρακάτω το λινκ,

http://youtu.be/GdXfnaACF0A

Aναδημοσιευση από Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

read more ►

Η Ψυχή Σου και η Ανθρωπιά Σου "Φως" Πάντα,

Έφυγε ο Νίκος Τσιπλάκος. Να 'ναι η ψυχή του στο φως,

Ενας δικός μας άνθρωπος, ο πρώτος διευθυντής της 'Ημερησίας', Νίκος Τσιπλάκος, 'έφυγε' από τη ζωή το Σάββατο τα ξημερώματα σε ηλικία 58 ετών. Ο Ν. Τσιπλάκος γεννήθηκε στη Νίκαια του Πειραιά το 1951 και σπούδασε στην Πάντειο Σχολή. Ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του σταδιοδρομία από την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» το 1975 και εργάστηκε εκεί ως συντάκτης ύλης μέχρι το 1981, οπότε μετακινήθηκε στην εφημερίδα «Έθνος». Υπήρξε το 1988 διευθυντής σύνταξης στις «24 Ώρες», το 1989 διευθυντής στον ραδιοσταθμό «Super fm» και ένα χρόνο αργότερα διευθυντής έκδοσης στην εφημερίδα «Κέρδος». Το 1994 ανέλαβε τη διεύθυνση της «Ημερησίας», όταν αυτή εντάχθηκε στη μεγάλη δημοσιογραφική οικογένεια του Πήγασου ενώ τα τελευταία χρόνια εργαζόταν στο «Βήμα» μέχρις ότου συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα λόγω της μάχης που έδωσε επί 2,5 χρόνια με την επάρατη νόσο. Η είδηση του θανάτου του προκάλεσε θλίψη στον δημοσιογραφικό κόσμο, αφού κατά γενική ομολογία ήταν ένας άριστος δημοσιογράφος, ένας σπουδαίος άνθρωπος, ένας ευγενής και σεμνός συνάδελφος. Σε όσους τον γνώρισαν από κοντά θα μείνει η εικόνα ενός ανθρώπου που αντανακλούσε το ήθος του χαρακτήρα του και την ευγένεια της ψυχής του. Προσηνής με τους άλλους, πάντα πρόθυμος να ενδιαφερθεί για κάθε επαγγελματικό ή προσωπικό πρόβλημα. Διακριτικός και σεμνός δεν άφησε ποτέ να τον αγγίξει η αλαζονεία, ακόμη κι όταν έφτασε στις ανώτατες βαθμίδες της δημοσιογραφικής και επαγγελματικής ιεραρχίας. Ας του ανταποδώσουμε την αγάπη που τόσο απλόχερα έδωσε σε όλους με την ευχή το τελευταίο του ταξίδι να είναι ειρηνικό. Σε ανακοίνωσή της η ΕΣΗΕΑ τονίζει: Ο Ν. Τσιπλάκος ¨έφυγε¨ ενώ είχε να δώσει ακόμη πολλά στην ελληνική δημοσιογραφία. Ήταν αγαπητός στους συναδέλφους και θα μείνει αξέχαστος σε όσους τον γνώρισαν, εργάστηκαν και συναναστράφηκαν μαζί του?. Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, έκανε την ακόλουθη δήλωση: <<Η απώλεια του Νίκου Τσιπλάκου, που έφυγε πρόωρα από κοντά μας, γέμισε όλους μας με μεγάλη λύπη. Υπηρέτησε με πάθος και εντιμότητα τη δημοσιογραφία και ως απλός συντάκτης και στις πολλές και σημαντικές θέσεις ευθύνης που ανέλαβε. Πάντα με προοδευτικό πνεύμα και πιστός στις δημοκρατικές αρχές. Σε όλη του την πορεία επέδειξε ήθος και αλληλεγγύη προς τους συναδέλφους του, οι οποίοι στο πρόσωπό του αναγνώριζαν έναν άξιο δημοσιογράφο.

Στους οικείους του εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια>>.

Aναδημοσιευση Από ΗΜΕΡΗΣΙΑ

read more ►

75 χρόνια στη Δημοσιογραφία Χρήστος Πασαλάρης,

75 χρόνια στη Δημοσιογραφία,

Ο Χρήστος Πασαλάρης είναι έλληνας δημοσιογράφος και αρθρογράφος.

Στις 14 Ιουλίου του 2015 έκλεισε 90 χρόνια ζωής και 75 χρόνια στη Δημοσιογραφία. Γεννήθηκε στα Εξάρχεια το 1925 και σπούδασε Ιατρική και Πολιτικές Επιστήμες στην Αθήνα και Δημοσιογραφία στις ΗΠΑ.Ο πατέρας του έδρασε στο γαλλικό σοσιαλιστικό κίνημα και η μητέρα του, γεννημένη στο Μοναστήρι, ήταν κόρη του Μακεδονομάχου Ναούμ Κωνσταντινίδη, οπλαρχηγού του Παύλου Μελά.

Σύζυγός του υπήρξε η σπουδαία ζωγράφος Λούη Σηλυβρίδου-Πασαλάρη.

Στην κατοχή (1941-1944)ο Χρήστος Πασαλάρης (ως «Αλέξης») έδρασε στον παράνομο τύπο της αντίστασης. Συνελήφθη από τους Γερμανούς, φυλακίστηκε στο Γουδί και στο Χαϊδάρι και διέφυγε ως εκ θαύματος την εκτέλεση στην Καλλιθέα. Δραπέτευσε λίγο πριν από την απελευθέρωση.

Ξεκίνησε την επαγγελματική καριέρα το 1946 στον «Ριζοσπάστη» ως αθλητικός συντάκτης και λίγο πριν τον κλείσουν ως αρχισυντάκτης. Το 1946 κλείστηκε στη Μακρόνησο ως τα τέλη του 1950, παρέα με τους Μίκη Θεοδωράκη, Θανάση Κανελλόπουλο, Κώστα Δεσποτόπουλο, Γρηγόρη Μπιθικώτση ,Γιάννη Βούλτεψη και άλλους .

Μετά την απόλυσή του, το 1951 εργάστηκε ως αρχισυντάκτης στις εφημερίδες «Ταχυδρόμος», «Εθνος», «Φιλελεύθερος», «Αθηναϊκή» και « Εμπρός». Συνεργάτες του υπήρξαν τότε οι Αλέκος Φιλιππόπουλος, Γιάννης Καψής, Τάκης Λαμπρίας, Δημήτρης Μαρούδας, Νίκος Φώσκολος, Κώστας Πρετεντέρης, Αλέκος Σακελλάριος, Κωστής Χαιρόπουλος ,Νταίζη Μαυράκη και άλλοι.

Από το 1953 εργάστηκε επί 17 χρόνια στο συγκρότημα Λαμπράκη ως Αρχισυντάκτης και Διευθυντής Σύνταξης στα ΝΕΑ που, χάρη στο σπουδαίο επιτελείο τους, έγινε επί πολλά χρόνια η πρώτη ελληνική εφημερίδα . Απεχώρησε το 1970 λόγω πολιτικής διαφωνίας με την ιδιοκτησία, όπως για τον ίδιο λόγω είχε αποχωρήσει και από το «Εμπρός».

Από το 1970 ως το 1974 διηύθυνε το εξαίρετο περιοδικό « Επίκαιρα» του Γιάννη Πουρνάρα με ξεχωριστούς συνεργάτες τον Φρέντυ Γερμανό, τον ΚΥΡ (Γιάννη Κυριακόπουλο),τον Νίκο Μαστοράκη, τον Γιώργο Λιάνη, τον Γιώργο Μπέρτσο και άλλους, χάρη στους οποίους ξεπέρασε τα 70.000 τεύχη. Απεχώρησε και πάλι όμως λόγω πολιτικής διαφωνίας με την ιδιοκτησία.

Λίγο πριν από την πτώση της χούντας εκλήθη να διευθύνει την τιμωρημένη «Βραδυνή», η οποία τον Ιούλιο του 1974,με την επάνοδο του Καραμανλή ξεπέρασε τις 300.000 φύλλα, ρεκόρ που ουδέποτε μέχρι σήμερα κατερρίφθη. Μετά την αποχώρησή του από τη «Βραδυνή» λόγω και πάλι πολιτικής διαφωνίας με την ιδιοκτησία εκλήθη το 1975 να διευθύνει την «Απογευματινή» του Νάσου Μπότση που επί πολλά χρόνια διατήρησε την κορυφαία θέση στην κυκλοφορία.

Τον Απρίλιο του 1983, μετά το θάνατο του Νάσου Μπότση και λόγω πολιτικής πάντοτε διαφωνίας με τον εκδότη Νίκο Μομφεράτο, δέχθηκε πρόταση του Αρη Βουδούρη να του «στήσει» και να διευθύνει τον «Ελεύθερο Τύπο», με επιτελείς τον Ανδρέα Μπόμη και τον Γιάννη Βούλτεψη. Η εφημερίδα κατέρριψε αμέσως ρεκόρ κυκλοφορίας με 250.000 φύλλα. Η συνεργασία όμως με την ιδιοκτησία δεν μακροημέρευσε λόγω και πάλι διαφωνίας σε θέματα δεοντολογίας.

Αμέσως μετά ο Χρήστος Πασαλάρης εκλήθη να διευθύνει την έγκυρη «Μεσημβρινή» του ομίλου Βαρδινογιάννη που τετραπλασίασε την κυκλοφορία της, διατηρώντας παράλληλα το υψηλό κύρος της. Αλλά και εκεί υπήρξαν διαφωνίες με το ίδιο αποτέλεσμα.

Από το 1990 ως τον Ιούνιο του 2009 εργάστηκε ως διευθυντής ή σύμβουλος έκδοσης και αρθρογράφος στις ιδρυματικές πλέον εφημερίδες «Απογευματινή» και «Ελεύθερος Τύπος» Και από το 2014 ως κύριος αρθρογράφος και σύμβουλος έκδοσης στην εφημερίδα Realnews. Από το 1968 έως το 2015 εργάστηκε ως καθηγητής δημοσιογραφικών σπουδών σε σχολές δημοσιογραφίας, πλήθος δε διακεκριμένων σήμερα δημοσιογράφων υπήρξαν μαθητές του.

Ο Χρήστο Πασαλάρης πρωτοπόρησε στον αθηναϊκό τύπο: Με την προβολή ανθρωπίνων θεμάτων στις πρώτες σελίδες .Με την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας στην ειδησεογραφία. Με την μαχητική αρθρογραφία και μόνιμο στόχο τον έλεγχο της εξουσίας. Με την ακομμάτιστη ειδησεογραφία. Με την εφαρμογή της νέας τεχνολογίας και κυρίως με την αυστηρή τήρηση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας.

Για το λόγο αυτό εκλήθη τον Ιούνιο του 2015 ως επικεφαλής της επιτροπής δεοντολογίας της ΕΡΤ και βραβεύθηκε το ίδιο έτος από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

 Επίσης έχει τιμηθεί:

Δις από το Ιδρυμα Μπότση( 1986 και 1998 ) για την ευδόκιμη υπηρεσία του.

Από το «Ιδρυμα Ιπεκσί» (1989) για το καλύτερο ρεπορτάζ.

Από την Ακαδημία Αθηνών (1985) για το βιβλίο του « Μια ζωή τίτλοι».

Από το Δήμο Αθηναίων με χρυσό μετάλλιο για την προσφορά του.

Από το ελληνικό κράτος με το μετάλλιο αγωνιστή της εθνικής αντίστασης, όπως επίσης και από την οργάνωση «Μπουμπουλίνα» για τον ίδιο λόγο.

Το 1909 η Βουλή καθιέρωσε «Ετήσιο βραβείο πολιτικής αρθρογραφίας» στο όνομα του Χρήστου Πασαλάρη .

Μέλος της ΕΣΗΕΑ και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων!

Τα βιβλία του είναι:

-Πως να γίνετε δημοσιογράφος (1970)-Εξη εκδόσεις

 

-Οι άσσοι της αστροναυτικής (1970)-Δύο εκδόσεις

 

-Καλημέρα νέα τεχνολογία (1983)

 

-Η πράσινη αλεπού (1987)

 

-Μια ζωή τίτλοι (1989-Πέντε εκδόσεις)

 

-Στου κουφού την πόρτα (1992)

 

-Οι βαρόνοι των media)- Τρείς εκδόσεις

 

- Ορτσα και μη φοβάσαι (1994)

 

-Την αλήθεια και ας πονάει (2002)-Δύο εκδόσεις

 

-Η ιστορία του Τύπου 2006)- Δύο εκδόσεις

 

-Κάθε παλιό να σβηστεί (2015)

 

Τις εισπράξεις από τα βιβλίο του ο συγγραφέας διαθέτει εξ ολοκλήρου υπέρ των απόρων σπουδαστών της δημοσιογραφίας.

 

Τα χόμπι του είναι: Ανεμοπορία, κολύμβηση, ταξίδια, κλασσική μουσική.

 

Οι αρχές που διδάσκει είναι: Να μη φοβόμαστε το θάνατο, Να μη λατρεύουμε το χρήμα.

Aναδημοσιευση από Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

read more ►

Με Νοσταλγία ξεφυλλίζουμε την Ζωή της Μαρίας Ρεζάν,

 

 Μαρία Ρεζάν Η Μαρία Ρεζάν θυμάται ένα περιστατικό από τα γυμνασιακά της χρόνια κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά: Τέλειωνα και το γυμνάσιο πια και ετοιμαζόμουνα για το πανεπιστήμιο. Δίναμε εξετάσεις, θυμάμαι, απολυτήριες και ήταν στο μάθημα της ιστορίας. Μόλις που το είχαμε δώσει, λοιπόν, το διαγώνισμα στο μάθημα αυτό, και μια συμμαθήτριά μας, γνωστή κομουνίστρια εκείνης της εποχής, έβαλε φωτιά να κάψει τα βιβλία του μαθήματος, που, εκτός των άλλων, εξυμνούσαν και το καθεστώς της 4ης Αυγούστου. Και δεν έβαλε μόνο φωτιά επάνω στην ταράτσα του σχολείου, μας παρότρυνε κιόλας να κάνουμε κι εμείς οι άλλες το ίδιο. Φούντωσε η φωτιά, αλλά κυρίως αυτό που φούντωσε ήταν το όλο θέμα.. Δικτατορία του Μεταξά είχαμε, βιβλία της ιστορίας ήταν, οπότε η πράξη, και κυρίως η προτροπή της “επαναστάτριας” της τάξης μας έπρεπε να τιμωρηθεί. Και μάλιστα παραδειγματικά! Ο γυμνασιάρχης του σχολείου μας, ένας άνθρωπος από την Καρδίτσα, άρχισε, λοιπόν, να μας καλεί μία μία ξεχωριστά, να μας ανακρίνει κανονικά και να μας απειλεί με την μαγκούρα του. “Παλιοκατσίκες του κερατά” ούρλιαζε “μη μου κάνετε εμένα τις μωρές παρθένες, πέστε μου ποια ήταν αυτή που είχε την ιδέα και βάλατε τη φωτιά”. Μια δυο τρεις, σε όλες ούρλιαξε ο ανθρωπάκος, αλλά επλανάτο πλάνην οικτράν. Δεν το μαρτύρησε καμιά μας! Αλλά ο κ. γυμνασιάρχης ήταν αποφασισμένος να τη βρει την άκρη. Και ίσως να εξαρτιοτάνε η μετέπειτα εξέλιξή του, εδώ που τα λέμε, στο εκπαιδευτικό σύστημα της δικτατορίας από αυτό. Απελπισμένος και έξω φρενών, λοιπόν, με τις “παλιοκατσίκες”, που όλες τους είχανε δει το συμβάν, αλλά καμιά δε θυμότανε τίποτα, φώναξε τα μέλη του συλλόγου των κηδεμόνων της τάξης μου, μέλος του οποίου ήταν και ο πατέρας μου, και τους εξήγησε σαφέστατα πως τα βλαστάρια τους κινδύνευαν να μην αποφοιτήσουν αν συνέχιζαν την ίδια τακτική. Να έχουν, δηλαδή, πάθει ομαδική αμνησία. Έπαιρνε τον κάθε γονιό χωριστά, του εφιστούσε την προσοχή για την κόρη του, ώσπου ήρθε και η σειρά του πατέρα μου. “Λοιπόν, κύριε Μισραχή, ελπίζω η δική σας κόρη…” …Και ο πατέρας μου, που κατάλαβε αμέσως περί τίνος επρόκειτο, τον διέκοψε, πήρε ύφος αυστηρό και του είπε: “Όχι, κύριε γυμνασιάρχα μου. Να με συγχωρείτε πολύ. Αλλά εγώ στην κόρη μου να σας το μαρτυρήσει αυτό δεν μπορώ να της το πω. Γιατί βλέπετε, κύριε γυμνασιάρχα, για να μαρτυρήσει κάποτε ένας προ-προ-πρόγονός μου, εδώ και κάπου 2.000 χρόνια, εγώ παιδεύομαι ακόμα…”  

“ΜΕ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ… ΓΙΑ ΜΙΑ ΖΩΗ ΕΤΣΙ, ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ” Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ

Η Μαρία Ρεζάν θυμάται ένα περιστατικό από τα φοιτητικά της χρόνια κατά τη διάρκεια του 1939: Στο πανεπιστήμιο είχα γραφτεί στη Φιλοσοφική Σχολή, στο τμήμα Αρχαιολογίας (!!!) -καημένε Μανόλη Ανδρόνικε, από τι γλίτωσες-, κυρίως για να μπορώ να ξεπορτίζω από το σπίτι μας χωρίς να πρέπει να δίνω λεπτομερή αναφορά στη Μαρί πού πήγα και τι έκανα. Και ως εκ τούτου, τα πήγαινα μάλλον μέτρια. Σε κάποιες εξετάσεις μάλιστα, στις οποίες, ως συνήθως, είχα πάει αδιάβαστη, αυτά που έπρεπε να ξέρω και δεν ήξερα τα είχα αντιγράψει επάνω στους …μηρούς μου. Σήκωνα λίγο τη φούστα μου με τρόπο και αντέγραφα. Όταν ξαφνικά είδα να έρχεται καταπάνω μου ο αξέχαστος καθηγητής μου της Αρχαιολογίας, ο Γιώργος ο Οικονόμου, φυσικά πάγωσα. “Θεέ μου” είπα από μέσα μου “αυτό ήταν, μ’ έπιασε στα πράσα”. Ενστικτωδώς, λοιπόν, σηκώθηκα όρθια να πέσει η φούστα μου ως τα γόνατα, μπας και τη γλιτώσω… “Θα ήθελα να ξέρετε πως ντρέπομαι βαθύτατα, παιδί μου” μου είπε μόλις στάθηκε μπροστά του και κόκκινη εγώ σαν το παντζάρι νόμισα πως ντρεπόταν για μένα. “Που σπούδασα στη Γερμανία, παιδί μου, γι’ αυτό ντρέπομαι. Και ήθελα να το ξέρετε αυτό, παιδί μου…” Έκανε μεταβολή ο σπάνιος εκείνος άνθρωπος, που θεώρησε καθήκον του ν’ απολογηθεί σε μια εβραϊκής καταγωγής μαθήτριά του, και απομακρύνθηκε δίχως να πει τίποτε άλλο. Και, αντί να βάλω τα κλάματα που ένας άνθρωπος συνέπασχε μ’ έναν ολόκληρο λαό, το μόνο που βρήκα να πω από μέσα μου ήταν ένα σκέτο “ουφ!”.

 

“ΜΕ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ… ΓΙΑ ΜΙΑ ΖΩΗ ΕΤΣΙ, ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ” Εκδόσεις  

ΠΑΤΑΚΗ

Η Μαρία Ρεζάν θυμάται των εκτέλεση των Μπελογιάννη, Μπάτση, Καλούμενου και Αργυριάδη (1952): Δεν είχε έρθει τυχαία ο Πλαστήρας στην εξουσία. Και ίσως ο κυριότερος λόγος ήταν η υπόσχεσή του να μην υπάρξουν ξανά άλλες θανατικές καταδίκες για πολιτικά αδικήματα. Τους Έλληνες, πίστευε, δεν ήταν δυνατόν να τους χωρίζει διαρκώς το αίμα. Αρκετό, έλεγε, είχε χυθεί και ήταν η ώρα της συμφιλίωσης. Και πάνω σ’ αυτή την πραγματικά μεγάλη αλήθεια πορευότανε κυβερνώντας. Όχι, χωρίς δυσκολίες, εδώ που τα λέμε. “Εγώ, κουμπάρα μ’, βγάζω όσους μπορώ το πρωί μ’ ανήκεστον βλάβη από τη Μακρόνησο, έρχεται το μεσημέρι ο υπουργός Δημόσιας Τάξης και τους γυρίζει πίσω…” μου είπε μια μέρα που τρώγαμε, και έτσι πρέπει να ήταν. Κι από την άλλη πλευρά, παλάτι και Αμερικάνοι, αλλά και το κόμμα της συντηρητικής παράταξης, καιροφυλακτούσαν…(…) Έτσι είχαν τα πράγματα, όταν μια εβδομάδα μετά, Κυριακή πρωί, ημέρα σχόλης και οικογενειακού χουζουρέματος, όπως λένε, καθόμασταν ο Αντρέας¹ και γω και τα λέγαμε. Χωρίς να υποψιαζόμασταν το παραμικρό. Δίπλα μας το ραδιόφωνο ήταν ανοιχτό και μετέδιδε ελαφριά μουσική. Και κάποια στιγμή διακόπηκε το πρόγραμμα και μεταδόθηκαν ειδήσεις. Με πρώτη πρώτη την εκτέλεση! Των παλικαριών! Τα χαράματα εκείνης της Κυριακής.! …Χάσαμε και οι δυο το χρώμα μας. Αλλά αυτό που θυμάμαι ήταν ο άντρας μου, που έμοιαζε σαν να τον είχε χτυπήσει κεραυνός! Κι εδώ που τα λέμε, πώς να μην ήταν έτσι; Καθώς ακόμα και οι Γερμανοί επί Κατοχής την Κυριακή την είχαν σεβαστεί… Ενώ ήταν φανερό πως εδώ ο υπουργός Δημόσιας Τάξης, ο Ρέντης, είχε επισπεύσει τις εκτελέσεις για να μειώσει τις αντιδράσεις. Τις οίδε κατόπιν διαταγής ποιανού… …Μείναμε αμίλητοι για κάμποση ώρα. Και την παγωμάρα της σιωπής που βασίλευε στο διαμέρισμα της οδού Μάγερ διέκοψαν φωνές διαδηλωτών. Που με επικεφαλής την ηθοποιό και πρωθιέρεια τότε του χορού της ολυμπιακής φλόγας, την Αλέκα Κατσέλη, πλησίασαν και άρχισαν να φωνάζουν συνθήματα. (…) Αμίλητος ο Αντρέας στο παράθυρο, κοιτούσε τον κόσμο που φώναζε. Και άντε βρες τι σκεφτόταν. Εγώ πάλι, αμίλητη, ούτε που τολμούσα να διακόψω τις σκέψεις του. Όταν κάποια στιγμή τον βλέπω να απομακρύνεται από το παράθυρο, να πηγαίνει στο τηλέφωνο, να σχηματίζει έναν αριθμό, να περιμένει λίγο και μετά να λέει: “Αντρέας Ιωσήφ στο τηλέφωνο. Παρακαλώ να μεταδώσετε την εξής δήλωση: Ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Αντρέας Ιωσήφ υπέβαλε την παραίτησή του σήμερον, 30η Μαρτίου 1952″. Την ΕΙΡ είχε πάρει τηλέφωνο, χωρίς να μου πει το παραμικρό. Την ΕΙΡ που υπαγόταν σ’ αυτόν. Κάποια υπάλληλος το σήκωσε, κάτι ψέλλισε, φαίνεται, “μα, κύριε υπουργέ…”, τη διέκοψε ο Αντρέας και είπε: “Έτσι ακριβώς όπως σας την υπαγόρευσα, σας παρακαλώ…”. Και ύστερα κατέβασε το ακουστικό.

 

“ΜΕ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ… ΓΙΑ ΜΙΑ ΖΩΗ ΕΤΣΙ, ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ” Εκδόσεις  

ΠΑΤΑΚΗ,

¹

Ο Ανδρέας Ιωσήφ (σύζυγος τότε της Μαρίας Ρεζάν) διετέλεσε υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ της κυβέρνησης Πλαστήρα από τις 27/10/1951 μέχρι τις 10/4/1952, οπότε και υπέβαλε την παραίτησή του διαφωνώντας με την εκτέλεση του Μπελογιάννη και των συντρόφων του. Για τη στάση του τότε υπουργού Δημόσιας Τάξεως, Ρέντη, συγκλονιστική είναι η περιγραφή του ίδιου του Ανδρέα Ιωσήφ: …στη συνεδρίαση του μικρού υπουργικού συμβουλίου -που εξετάζει τα κάπως μυστικά ζητήματα και στο οποίο μετείχαν ο Πλαστήρας, ο Σοφοκλής Βενιζέλος, ο Γιώργος Καρτάλης, υπουργός Συντονισμού, ο Ρέντης, υπουργός Εσωτερικών, ένας υπουργός, απόγονος του Ζαΐμη, και εγώ-, το θέμα της συζήτησης ήταν το αποτέλεσμα της δίκης και το τι θα γινόταν στο εξής. Και τότε ο Ρέντης είπε: “Πόσους να στείλουμε στο απόσπασμα; Τέσσερις ή έξι;” Πετάχτηκα αυθόρμητα και είπα: “Κύριε υπουργέ, μιλάμε για εκτελέσεις”. Δεν απάντησε αλλά μου έστειλε ένα φονικό βλέμμα που έλεγε καθαρά: “Ορίστε, πετάχτηκε το μικρό να μας κάνει τον έξυπνο”. από το βιβλίο του Σ. ΚΟΥΛΟΓΛΟΥ “ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ” Εκδόσεις ΕΣΤΙΑ Η Μαρία Ρεζάν θυμάται μια συνομιλία της με τον Κλωντ Σαμπρόλ λίγο μετά το πραξικόπημα του 1967: Ανάμεσα στους θαμώνες ενός ζαχαροπλαστείου ήταν και ο Γάλλος σκηνοθέτης Κλωντ Σαμπρόλ, που την εποχή εκείνη γύριζε στην Ελλάδα το φιλμ “Ο δρόμος τη Κορίνθου”. Ένα έργο που όσοι δεν το είδαν δεν έχασαν απολύτως τίποτα. Με ήξερε, όπως ήξερε και την Τασσώ, γιατί καμιά φορά παρακολουθούσαμε τα γυρίσματα για την “Ελευθερία”. Σηκώθηκε, λοιπόν, από το τραπέζι που καθότανε, πλησίασε και με έντονες χειρονομίες μου είπε: -Κα – τα – στρά – φη – κα ! Τα γυρίσματα σταμάτησαν. Merde! (σκατά). -Εδώ καταστράφηκε μια χώρα ολόκληρη, κύριε Σαμπρόλ, του είπα, και θέλετε να συγχυστώ για το έργο σας; ΜΑΡΙΑ ΡΕΖΑΝ “ΜΕ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ… ΓΙΑ ΜΙΑ ΖΩΗ ΕΤΣΙ,  ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ” Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ

 

Η Μαρία Ρεζάν θυμάται μια συνομιλία του Καραμανλή με τον Μάνο Χατζιδάκι: Μια μέρα που τρώγαμε με τον Καραμανλή άρχισε να μιλάει ο Μάνος και δε σταματούσε. Και για όλα έφταιγε το Ελληνικό Δημόσιο. Άκουγε ο Σερραίος, που του είχε μεγάλη αδυναμία, όπως και του Τάκη Χορν, αλλά κάποια στιγμή δεν άντεξε. Γύρισε και του είπε: “Αμάν, βρε Μάνο μου. Κοντεύεις να μου βγάλεις σκάρτους τους μισούς υπουργούς μου…” Ατάραχος ο Μάνος, συνεχίζοντας το φαγητό του, απάντησε: “Λάθος, κύγιε πγόεδγε. Όχι, τους μισούς. Όλους…” “ΜΕ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ… ΓΙΑ ΜΙΑ ΖΩΗ ΕΤΣΙ, ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ” Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ «Όλη τη νύχτα μιλούσα μαζί τους» Απόσπασμα από συνέντευξη που πήρε η Μ. Ρεζάν από τον Μ. Ανδρόνικο: ΜΑΡΙΑ ΡΕΖΑΝ: Πάτε καμιά φορά να μιλήσετε στα ευρήματά σας; Έχετε ένα διάλογο μαζί τους; ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ: Κοιτάξτε… μ’ αυτή την ερώτησή σας, τώρα, καταλαβαίνω, κυρία Ρεζάν, πώς καταφέρνετε και παίρνετε αυτές τις συνεντεύξεις. Πραγματικά, ένα βράδυ ολόκληρο, έχω κάνει διάλογο με τα πρώτα πέντε μικρά κεφαλάκια που βρήκα. Όταν τα βρήκα, πραγματικά, έπεσα να κοιμηθώ αλλά ήταν αδύνατον και σηκώθηκα μόνος μου, τα έβαλα μπροστά μου και όλη τη νύχτα μιλούσα μαζί τους. Όλη τη νύχτα, κυριολεκτικά, διαλεγόμουν μ’ αυτά τα πέντε κεφαλάκια.

από το βιβλίο της ΜΑΡΙΑΣ ΡΕΖΑΝ «ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ …ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ» Εκδόσεις ΦΥΤΡΑΚΗΣ (αντιγραφή από το enteka.blogspot.com)

Απόσπασμα από συνέντευξη που πήρε η Μ. Ρεζάν από το Μάνο Χατζιδάκι:

Δε σας μελαγχολούν τα χρόνια που περνάνε;

Όχι, αν μου λέγατε να τα ξαναζήσω θα με μελαγχολούσε περισσότερο.

Σοβαρά;

Να αντιμετωπίσω τα ίδια λάθη και την ίδια άγνοια για μια ακόμη φορά; Δεν το θέλω.

Έχετε κάνει πολλά λάθη;

Φυσιολογικά, όπως κάθε άνθρωπος.

Είναι πράγματα που λέτε θα ήθελα να μην το είχα κάνει;

Όχι, ομολογώ ότι μ’ αρέσουν και τα λάθη μου. Δε μετανοώ ούτε για τα λάθη μου. Αλλά δε θα ΄θελα να τα ξανακάνω. Όπως δε μετανοώ για τις ωραίες στιγμές μου αλλά δε θα ήθελα να τις ξαναζώ. Με ενδιαφέρουν πολύ οι στιγμές που θέλω να ζήσω παρά αυτές που έζησα.

Οι άνθρωποι σας θεωρούνε -έτσι βάζουνε οι άνθρωποι ετικέτες- δεξιό. Σήμερα για εσάς τι σημαίνει δεξιός, αριστερός, κεντρώος; Πέστε μου τι σημαίνει;

Κοιτάχτε, αν εννοείτε δεξιός την ψυχολογία του χωροφύλακα, δεν την έχω. Είμαι φιλελεύθερος αστός. Η ιδιοσυγκρασία μου, η παιδεία μου… έχω πάρει μέρος στην αντίσταση, στο ΕΑΜ…

Είναι τέλος πάντων αλήθεια, ναι ή όχι, ότι ήσασταν στο ΕΑΜ, γιατί άλλοι λένε…

Ναι, ήμουνα όπως κάθε νέος άνθρωπος εκείνη την εποχή. Ήταν μια εποχή που ο καθένας έδινε τη συμμετοχή του στον αγώνα εναντίον των Γερμανών. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό· εμείς οι νέοι, νομίζω, είχαμε και μία άλλη… ε… άλλα κίνητρα συγχρόνως. Ήταν η κλασική επανάσταση που κάνει ο νέος στο σπίτι του, αλλά βρίσκαμε μια νομιμοφάνεια για να την κάνουμε. Η αντίσταση ήταν μια νομιμοφανής ανταρσία απέναντι στο σπίτι μας. Το ξενύχτι αποκτούσε νομιμότητα, οι ερωτικές μας ιστορίες αποκτούσαν νομιμότητα, διότι όλα αυτά ήταν συνδεδεμένα με την αντίσταση. Ίσως δεν αρέσει στους ανθρώπους η υπενθύμιση αυτή. Σε όλους τους ανθρώπους αρέσει πάρα πολύ να είναι ηρωικοί. Εγώ πιστεύω πως δεν υπάρχει μόνο ηρωισμός. Υπάρχουν πάρα πολλά κίνητρα σε μία ηρωική πράξη. Πολλές φορές κανένας γίνεται ήρωας γιατί αγαπάει μια κοπέλα και μετά οι άλλοι διστάζουν να το συνδυάσουν με την αγάπη προς την κοπέλα και αφήνουν μονάχα τον ηρωισμό σκέτο. Λοιπόν η Αντίσταση και η επιτυχία του να μαζέψει όλη τη νεότητα στους κόλπους της εκείνη την εποχή, δεν ήταν απλώς συνδεδεμένη με την αντίσταση απέναντι στους Γερμανούς. Ήταν συνδεδεμένη και με την κλασική ανταρσία του νέου απέναντι στο σπίτι του. Και ένας από αυτούς τους νέους ήμουνα κι εγώ.

Από μια συνέντευξη του Μ. Χατζιδάκι στη Μ. Ρεζάν (1984)

Θα τον πληγώσω εγώ!

Μιλώντας πάντα για το Τζάμπορι και την πλημμυρισμένη από προσκοπικές στολές Αθήνα αυτών των ημερών. Σε κατάστημα πωλήσεων δίσκων της οδού Καραγεώργη της Σερβίας οι πελάτες ήταν προχθές σε μια στιγμή – τι άλλο – πρόσκοποι. Και ερχόντουσαν από πολύ μακριά. Από τη Μαγαδασκάρη. Δύο χαριτωμένα παιδιά που με πολλή συστολή ζήτησαν να αγοράσουν δίσκους ελληνικής μουσικής. Η πωλήτρια τους υπέδειξε, μεταξύ άλλων, τα “Παιδιά του Πειραιά” αλλά οι μικροί δεν δέχθηκαν. “Αυτόν τον ξέρουμε καλά. Τον έχουμε και στην πατρίδα μας”, είπαν. Υπερηφάνεια η ελληνίδα πωλήτρια για λογαριασμό της ελληνικής μουσικής. Έκδηλη υπερηφάνεια και σε έναν κύριο, που καθότανε στο βάθος του μαγαζιού αμίλητος παρακολουθώντας ασκαρδαμυκτί όσα λεγόντουσαν. Η συζήτηση συνεχίζεται. Και η διαλογή των δίσκων. Τέλος οι μικροί από τη Μαγαδασκάρη βρήκαν αυτό που ήθελαν. Ένα μεγάλο δίσκο με πολλά τραγούδια του Χατζιδάκι. -Πόσο κάνει; -200 δραχμές. -Δεν έχουμε τόσα λεπτά – 200 δραχμές. Είναι βλέπετε πολλά λεφτά για ένα προσκοπάκι, είπαν. Μας κάνετε τη χάρη να τον ακούσουμε λίγο τουλάχιστον, προσέθεσαν, ντροπαλά. Πριν η πωλήτρια απαντήσει, βεβαίως καταφατικά, μια φωνή ακούστηκε από το βάθος του μαγαζιού. -Δώσε το δίσκο στα παιδιά, Καίτη. Θα τον πληρώσω εγώ. (Είπε μάλιστα θα τον “πληγώσω” εγώ. Γιατί ξέχασα να πω πως ο κύριος δεν έλεγε το ρο και -αν ενδιαφέρει κανέναν- ήταν αρκετά ευτραφής και φορούσε ένα ριχτό πουκάμισο. Η προσφορά μεταφράστηκε στους δύο νέους. -Γιατί να μας τον χαρίσει ο κύριος; Όχι δεν θέλουμε. Είναι τόσο πλούσιος; Μήπως είναι ο Ωνάσης ρώτησαν με παιδική αφέλεια. -Ο Ωνάσης όχι. Αλλά ο Μάνος Χατζιδάκις. Που αναγκάσθηκε ο δυστυχής, αφού έγινε η γνωριμία, να κάτσει δυο ολόκληρες ώρες μέσα στο μαγαζί, υπογράφοντας αυτόγραφα για τους δύο προσκόπους της Μαγαδασκάρης, τους συγγενείς τους, τους φίλους τους… και τα 25.000 μέλη της προσκοπικής αδελφότητος της μακρινής νήσου. “Αυτό το αυτόγραφο”, είπαν τα παιδιά, είναι το ωραιότερο δώρο που μπορούμε να φέρουμε στους δικούς μας επιστρέφοντας στη Μαγαδασκάρη”. Μπράβο Μάνο!…

ΜΑΡΙΑ ΡΕΖΑΝ από άρθρο της στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 4/8/1963.

Για το φιλμ «Ένας άνδρας, μια γυναίκα»:

Τώρα που το φιλμ παίχθηκε κατά κόρον και οι Αθηναίοι το είδαν και το σχολίασαν κατά κόρον, μπορεί κι αυτή η στήλη να το μνημονεύσει χωρίς να μπαίνει στα χωράφια της κριτικής ή της διαφημίσεως. Το φιλμ είναι το “Ένας άντρας, Μια γυναίκα”. Δεν θυμάμαι πόσες φορές το είδα. Και κάτι διαφορετικό μου άρεσε κάθε φορά σ’ αυτό. Η μουσική του, η μελαγχολία της μεγάλης ατυχίας και η χαρά μέσα στη μεγάλη λύπη που ζουν οι πρωταγωνιστές του. Ακόμα το ότι η Ανούκ Αιμέ και ο Ζαν Λουί Τρεντινιάν θα μπορούσαν νάτανε εσείς κι εγώ και όλοι μας κάποια στιγμή. Κάτι ασήμαντες λεπτομέρειές του, ισάριθμες αληθινές φωτογραφίες της ζωής: Το γκαρσόνι που παίρνει παραγγελία και δεν ξεκολλάει από το ζευγάρι. Ο Τρεντινιάν που μέσα σ’ ένα αυτοκίνητο σχεδιάζει τη συνάντησή του με την Ανούκ και αμφιταλαντεύεται μέχρι που σε μια στιγμή σκέπτεται: “Έχω ακόμα πέντε χιλιόμετρα για να σκεφθώ”. (Πόσες φορές μέσα σ’ ένα τρόλεϊ ή σ’ ένα αυτοκίνητο δεν έχετε πει στον εαυτό σας πηγαίνοντας για ένα λεπτό διάβημα: “Θα αποφασίσω μετά την Ομόνοια” – όταν είσαστε βέβαια ακόμα στο Σύνταγμα). Πέρασαν κάμποσες βδομάδες από τότε που είδα κάμποσες φορές το “Ένας άνδρας, Μια γυναίκα”. Κι αφού κάμποσες φορές έφερα στο νου μου τις εικόνες του, νομίζω πως βρήκα γιατί άρεσε τόσο και σε τόσους. Το φιλμ είναι πρωτότυπο για κάτι πολύ κοινό στην τέχνη της εποχής μας: τελειώνει ωραία. Ο σκηνοθέτης του Λελούς ξεπέρασε το άγχος της εποχής μας: Τις αρρωστημένες καταστάσεις – το προϊόν που τροφοδότησε πληθωρικά τον κινηματογράφο, τα αναγνώσματά μας, την ζωή μας και έγινε σχεδόν βίωμά μας μεταπολεμικά – οι ήρωες του Λελούς τις ξεπερνούν με υγεία. Το φιλμ του λέει στον θεατή, με ευρωπαϊκό τρόπο, αυτό που έλεγε με αμερικανικό η αλησμόνητη “Γκαρσονιέρα”: “Όλοι σας κάποια ώρα, περνάτε μια στιγμή που δεν είναι ωραία. Αν την ξεπεράσετε με υγεία, η ζωή είναι ωραία”.

ΜΑΡΙΑ ΡΕΖΑΝ εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, 13/11/1966

Aναδημοσιευση από Logomnimon.wordpress.com

read more ►