Η χώρα έχει ανάγκη από όραμα και έμπνευση, όχι από διαρκή μιζέρια.

10/8/24

  


Τελετή Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων των Παρισίων, γούστα είναι αυτά. Προφανώς, αν βάλεις 

ως φόντο τον Πύργο του Αϊφελ, το Σηκουάνα και μερικά από τα αμέτρητα εμβληματικά και πανέμορφα κτίρια του Παρισιού μαζί με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στο φωτισμό, 

κάτι καλό θα βγει,

 όσες πατάτες κι αν κάνεις στο ενδιάμεσο.

Όμως την Τελετή Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας δεν θα την ξεπεράσει κανείς, ποτέ.

Όχι γιατί ήταν η πιο εντυπωσιακή ή η πιο ευφυής ή πρωτότυπη καλλιτεχνικά.

Κάθε άλλο: ήταν μια "φτωχή" Τελετή Έναρξης,

 συγκρινόμενη με αυτές που ακολούθησαν, αλλά και με αυτές που είχαν προηγηθεί. Ακόμα και τα βεγγαλικά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν αυτό που λέμε...basic. Ούτε βεβαια επειδή το λέμε εμείς οι Ελληνάρες. Είκοσι χρόνια μετά η Τελετή της Αθήνας ακόμα συζητιέται και αποτελεί μέτρο σύγκρισης.

Εκείνη η Τελετή δεν θα ξεπεραστεί γιατί ήταν καθαρή, γνήσια Τέχνη βασισμένη στο κλασσικό, το πρωταρχικό, το στοιχειώδες, το αρχέτυπο.

Δεν θα ξεπεραστεί γιατί εκείνη η Τελετή συνομίλησε, 

με τις πρώτες στιγμές της γέννησης του Ανθρώπου και του πολιτισμού, δηλαδή του ελληνικού πολιτισμού, δηλαδή του παγκόσμιου πολιτισμού.

Δεν θα ξεπεραστεί γιατί βασίστηκε ολόκληρη στην ελληνική φιλοσοφία, που αποτελεί την βάση του δυτικού πολιτισμού. Μια φιλοσοφία που δεν είναι απλώς ένα ακόμα σύστημα οργάνωσης του κόσμου, αλλά 

αποτελεί ολοκληρωμένη πρόταση ζωής: αυτή της κλασσικής Ελλάδας.

Δεν θα ξεπεραστεί γιατί δεν προσπάθησε να εκβιάσει το συναίσθημα ή να εντυπωσιάσει.

 Μετρήστε πόσες φορές μέσα στο αχανές τεραίν υπάρχει ένα και μόνο άτομο: 

ο τυμπανιστής, 

το κυκλαδίτικο ειδώλιο, 

ο Κένταυρος, 

η κεφαλή, 

η έγκυος γυναίκα, 

ο Έρωτας, 

το ζευγάρι, 

το παιδί στη βάρκα, 

o λαμπαδηδρόμος μόνος στην ατελείωτη σκάλα.

Για να είμαστε δίκαιοι, ισάξια Τελετή ήταν μόνο του Πεκίνου. Και όχι τυχαία. Διότι στο Πεκίνο είδαμε τον δεύτερο μεγαλύτερο και σημαντικότερο πολιτισμό της ανθρωπότητας: τον κινεζικό. Που αποτελεί επίσης μια ολοκληρωμένη φιλοσοφία, μια ολοκληρωμένη πρόταση ζωής. Η οποία βρίσκεται στον αντίποδα του ελληνικού τρόπου, αλλά δεν παύει να είναι μια σπουδαία φιλοσοφία και πολιτισμός που συνιστά τρόπο ζωής και όχι απλώς κουλτούρα. 

Κουλτούρα και πολιτισμό έχουν όλα τα έθνη του κόσμου. Πολιτισμό και φιλοσοφία που να συνιστά ολοκληρωμένη πρόταση ζωής, όχι.

Στην Αθήνα είδαμε τον ορισμό της δωρικότητας, τη δύναμη του Ενός, την σημασία του Ατόμου στην εξέλιξη και την προώθηση της Ιστορίας. Είδαμε πώς γεννιέται ο Ανθρωπος και πώς αυτός γεννά πολιτισμό.

Στο Πεκίνο είδαμε την μεγαλειώδη κινεζική φιλοσοφία, την δύναμη των πολλών όταν λειτουργούν ως ενιαίο σύνολο, ως ένα σώμα και μια καρδιά, όπου όμως το Άτομο εξαφανίζεται ως οντότητα.

Να με συγχωρείτε λοιπόν, αλλά όσο ενδιαφέροντα, αξιόλογα, σημαντικά και αναπόσπαστο μέρος του πολιτισμού μας κι αν είναι τα στοιχεία της pop culture Τελετής του Λονδίνου ή του Παρισιού, δεν θα μπορέσουν ποτέ να συγκριθούν με το κυκλαδίτικο εδώλιο, με τα στοιχεία που γέννησαν τον ίδιο τον πολιτισμό. To Μέρος δεν μπορεί να κερδίσει το Όλον.

Στην Τελετή της Αθήνας το πρώτο πράγμα που είδε ο πλανήτης ήταν η Αρχαία Ολυμπία, ο χτύπος της καρδιάς των αθλητών και η προτομη του αγάλματος στα χέρια της τραγωδού υπό τους στιχους του Σεφέρη.

Στην Τελετή του Παρισιού το πρώτο πράγμα που είδε ο πλανήτης ήταν η Lady Gaga ως καμπαρετζού και η κατασκευή των βαλιτσών Loui Vuitton.

Η σύγκριση είναι άνιση εξαρχής.

Yγ. 

Αν χρειάζεστε απόδειξη των παραπάνω, σκεφτείτε το εξής: μετά την χθεσινή Τελετή Έναρξης, ο μισός πλανήτης είναι εκστασιασμένος από αυτό που είδε και ο άλλος μισός βρίζει.

Στην Τελετή της Αθήνας βρέθηκε άραγε κάποιος να πει "τι σαχλαμάρα είναι αυτή;"

Yγ2. 

Το ότι οι σύγχρονοι Έλληνες είμαστε ανάξιοι απόγονοι ένδοξων προγόνων και δεν έχουμε καμία απολύτως σχέση με εκείνο τον πολιτισμό και εκείνη τη φιλοσοφία, είναι άλλη ιστορία... Διατηρούμε έστω τα πνευματικά δικαιώματα και έχουμε τουλάχιστον την δυνατότητα από καιρού εις καιρόν να δημιουργούμε κάτι που μένει, κάτι άξιο λόγου...

Ας τα θυμόμαστε αυτά, 

η χώρα έχει ανάγκη από όραμα και έμπνευση, όχι 

από διαρκή μιζέρια.

Μιχάλης Αντωνιάδης