Τά τελευταῖα χρόνια παρατηρεῖται μία κίνηση γιά τήν εἰσαγωγή στήν ἑλληνική κοινωνία, ἑορτῶν πού προέρχονται ἀπό δυτικές χῶρες καί κυρίως ἑορτῶν πού ἀπευθύνονται στή νεολαία.
Μία ἐξ αὐτῶν εἶναι καί ἡ προερχόμενη ἀπό τίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες τῆς Ἀμερικῆς γιορτή τοῦ Halloween (Χάλογουϊν).
Σύμφωνα μέ τό ἔθιμο τῆς γιορτῆς, τά μικρά παιδιά στίς 31 κάθε Ὀκτωβρίου ντύνονται μέ ἐνδυμασίες μαγισσῶν, ξωτικῶν, δαιμόνων καί φαντασμάτων, ἐπισκέπτονται τά σπίτια προκειμένου νά συγκεντρώσουν ὅσο τό δυνατόν περισσότερα γλυκά, μία ἐνέργεια ἡ ὁποία εἶναι γνωστή ὡς «trick or treat» («φάρσα ἤ κέρασμα»).
Πολλοί συνδέουν τή συγκεκριμένη γιορτή μέ τίς ἑλληνικές ἀπόκριες, ὡστόσο αὐτή ἡ σύνδεση εἶναι λανθασμένη.
Πολλοί ἐρευνητές θεωροῦν πώς αὐτή ἡ γιορτή προέρχεται ἀπό τή ρωμαϊκή γιορτή πρός τιμή τῆς θεᾶς Pomona, πού θεωρεῖτο θεά τῶν καρπῶν καί τῶν φρούτων, ἐνῶ ἄλλοι ἀπό τήν ἀρχαία κελτική γιορτή Σαμαίν (Samhain ἤ Samuin), πού σηματοδοτοῦσε τό τέλος τοῦ καλοκαιριοῦ καί γιορταζόταν τήν 1η Νεομβρίου, ἐκδοχή πού εἶναι καί ἡ πιό πιθανή.
Οἱ Κέλτες κατοικοῦσαν στή σημερινή Ἰρλανδία, στό Ἡνωμένο Βασίλειο καί στά βόρεια τῆς Γαλλίας. Γιά τούς Κέλτες ἡ ἡμέρα τῆς 31ης Ὀκτωβρίου, ὅπου γιόρταζαν τή γιορτή Samhain σήμαινε τό τέλος τῆς συγκομιδῆς τῶν καρπῶν καί τήν ἀρχή τοῦ χειμώνα.
Ὡστόσο ἡ ἡμέρα αὐτή πίστευαν, πώς ἔχει καί ὑπερφυσικό χαρακτήρα καθώς θεωρεῖτο, ὅτι τότε καταργοῦνταν τά σύνορα τοῦ κάτω κόσμου καί τοῦ κόσμου τῶν ζωντανῶν καί ὅτι τότε ἔρχονταν ἀπό τόν κάτω κόσμο στή γῆ πνεύματα νεκρῶν καί πνεύματα τοῦ σκότους.
Τίς τελετές τῆς γιορτῆς τοῦ Σαμαίν πραγματοποιοῦσαν
οἱ ἱερεῖς τῶν Κελτῶν, πού ὀνομαζόταν Δρυΐδες. Οἱ Δρυΐδες προήδρευαν καί τῶν θυσιῶν πού τελοῦνταν γι᾽ αὐτή τή γιορτή. Πολλοί μελετητές ὑποστηρίζουν, πώς οἱ θυσίες πού τελοῦνταν δέν ἦταν μόνο θυσίες ζώων, ἀλλά καί ἀνθρωποθυσίες.
Οἱ ἀνθρωποθυσίες δέν ἦταν ἄγνωστες στή θρησκευτική λατρεία τῶν Κελτῶν. Πληροφορίες γι᾽αὐτές δίνουν Ρωμαῖοι συγγραφεῖς, ὅπως ὁ Κικέρωνας, ὁ Ἰούλιος Καίσαρας, ὁ Σουητώνιος καί ὁ Λουκιανός. Ὁ Πλίνιος ὁ Νεώτερος ἀναφέρει πώς ἀνθρωποθυσίες πραγματοποιοῦνταν καί στή Βρετανία.
Παρά τό γεγονός, ὅτι οἱ ἀνθρωποθυσίες τυπικῶς ἀπαγορεύθηκαν ἐπί τῶν αὐτοκρατόρων Τιβερίου (14-16 ἕως 37 μ.Χ.) καί Κλαυδίου (45-54 μ.Χ.) καί ἀπό τόν ἅγ. Πατρίκιο στήν Ἰρλανδία ..αὐτές δεν καταργήθηκαν.
Οἱ Ρωμαῖοι ἦταν ἀνεκτικοί στή λατρεία τῶν τοπικῶν θεοτήτων τῶν λαῶν πού περιλαμβάνονταν στήν αὐτοκρατορία τους, φαίνεται ὅμως, πώς οἱ ἀνθρωποθυσίες ξεπερνοῦσαν τά ὅρια τῆς ἀνεκτικότητάς τους.
Μετά τήν ἐξάπλωση τοῦ Χριστιανισμοῦ ἡ γιορτή τοῦ Σαμαίν προσέλαβε χριστιανικό χαρακτήρα καί συνδέθηκε μέ τή γιορτή τῶν Ἁγίων Πάντων (πού γιορταζόταν στίς 13 Μαΐου, ἀλλά μετακινήθηκε στήν 1η Νοεμβρίου γιά νά ἐξαφανίσει τόν παγανιστικό χαρακτήρα του).
Ἀπό τή γιορτή τῶν Ἁγίων Πάντων ἡ γιορτή τοῦ Σαμαίν ἔλαβε τή σημερινή ὀνομασία της Halloween δηλαδή All Hallows even (παραμονή τῶν Ἁγίων Πάντων). Σήμερα, σύμφωνα μέ τούς ὀπαδούς τοῦ Halloween εἶναι μία γιορτή χαρᾶς καί μεταμφιέσεων μέ εὔθυμες παρελάσεις καί κεράσματα σέ παιδιά καί ἐνήλικες.
Παρά τά ὅσα ἀναφέρουν οἱ ὑποστηρικτές τῆς γιορτῆς, τό Halloween οὐδέποτε ἔπαψε νά συνδέεται μέ τήν ὑπερφυσική δραστηριότητα καί τή μαγεία καί παρά τό γεγονός, ὅτι σήμερα ἔχει φαινομενικά χριστιανικό χαρακτήρα, στήν πραγματικότητα ποτέ δέν ἀπέβαλε τίς παγανιστικές του ρίζες.
Ὁ σατανιστής Anton Lavey στή σατανιστική βίβλο του κατατάσσει τό Halloween ὡς μία ἀπό τίς δύο σημαντικότερες γιορτές τοῦ σατανιστικοῦ ἡμερολογίου, ἐνῶ ἡ γιορτή περιλαμβάνεται στό ἡμερολόγιο, πού ἀκολουθοῦν οἱ μάγισσες (Wicca).
Ἡ γιορτή πραγματοποιεῖται σήμερα τόσο ἀπό τούς σατανιστές, ὅσο καί ἀπό μάγισσες (πρός τιμήν τῆς Μητέρας Γῆς), ἀλλά καί ἀπό σύγχρονους παγανιστές..
Τό Halloween προβάλλει παγανιστικές θεωρήσεις περί κόσμου καί τῆς σχέσεως τῶν πνευμάτων μέ αὐτόν καί ἀποτελεῖ προσπάθεια ἐξοικείωσης τῶν μικρῶν παιδιῶν μέ τό μαγικό στοιχεῖο..
Τό Halloween ἀποτελεῖ μία σύγχρονη ἐκδοχή τοῦ ἀρχαίου κελτικοῦ παγανισμοῦ, ἡ ὁποία εἶναι παντελώς ἀσυμβίβαστη μέ τήν ὀρθόδοξη χριστιανική πίστη.!
Ἀγγελικῆ Δ. Χατζηιωάννου, Δρ. Θεολογίας.
Μιχάλης Αντωνιάδης